بررسی و مقایسه ترکیبات جفتی در زبان‌های فارسی و قرقیزی

نویسندگان

1 گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و زبان های خارجی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران

2 گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و زبان های خارجی، دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

ترکیبات جفتی در زبان فارسی و قرقیزی مشترکات و تفاوت‌های بسیاری دارند و در هر دو زبان با ترکیبات مختلفی از جمله ترکیبات پیرو، هم‌پایه، کسره اضافه، مجانب و حرف اضافه آمده است. در این تحقیق، ترکیبات بر اساس طبقه‌بندی اجزای سخن، بومی یا غیر بومی بودن و تعداد اجزای تشکیل دهندۀ آن‌ها به صورت مجـزا در دو زبان فارسی و قرقیزی بررسی شده‌اند و نتیجه گرفته شد که ترکیبات جفتی در زبان فارسی ترکیبی دوتایی و در زبان قرقیزی واژه‌ای دوتایی محسوب می‌شوند. بنابراین، به تبع آن در بررسی تقسیم‌بندی‌های صرفی، در زبان فارسی زیر مجموعه ترکیبات و در زبان قرقیزی زیر مجموعه واژه‌های مرکب هستند. در این ترکیبات گاهی واژه‌های غیر بومی دیده می‌شود که در زبان فارسی این واژه‌های غریب به طور متوسط از چهار زبان و در زبان قرقیزی از شش زبان و یا بیشتر گرفته شده است. شیوه‌ی نوشتار این واژه‌ها در زبان قرقیزی با خط فاصله (-) میان دو واژه است و حال آنکه در فارسی چنین نیست.

کلیدواژه‌ها

مراجع

منابع
الف) فارسی
  1. انوری، حسن و احمدی گیوی، حسن، دستور زبان فارسی ٢، تهران، انتشارات فاطمی، ١٣٨٥.
  2. بهار، محمدتقی، سبک شناسی یا تطور نثر فارسی، ج. ١-٣، تهران، ١٣٣٧.
  3. خواجات،بهزاد، بختیار، مریم، زبان و ادب فارسی (برای تدریسِ فارسی عمومی در دانشگاه)، شیراز: داستان سرا، چاپ پنجم: بهمن 1388، ص 16-15.
  4. رزمدیده، پریا "بررسی فرآیند واژه­سازی ترکیب در گونة زبانی رودبار جنوب (اسلام-آباد)"، نشریّة ادب و زبان دانشکدة ادبیّات و علوم انسانی دانشگاه شهید باهنر کرمان سال 18، شمارة 38، پاییز و زمستان 94.
  5. شقاقی، ویدا، مبانی صرف، تهران، انتشارات سمت، ١٣٨٦.
  6. عاصی، مصطفی و بدخشان، ابراهیم "رده­بندی واژه­های مرکب"، فصلنامه زبان و ادب پارسی، شمارة 46، زمستان 1389.
  7. همایون، همادخت، واژه نامۀ زبان شناسی و علوم وابسته، تهران، انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، ١٣٧٩.
  8. دستور زبان پارسی دکتر نوید فاضل: "هم­پایگی و هم­نشانی زنجیره­ای"، سایت: http://www.dastur.info/?page_id=158
ب) قرقیزی
  1. Балтабаев Н. К., Кыргыз-фарсы сөздүгү. Бишкек: Турар, 2009.
  2. Бакеев К., Бактыбаев У., Морфология кыргызского языка. Фрунзе, 1939.
  3. Биялиев К. А., Кыргызский язык. Бишкек: Раритет Инфо, 2003.
  4. Мусаев К. М., Лексикология тюркских языков. М.: Наука, 1984, с. 125.
  5. Орузбаева Б. О., Кыргыз тил илиминин маанилүү маселелери. Бишкек: Илим, 1995.
  6. Тыныстанов К., Биздин тил., Фрунзе, 1927.
  7. Ураимов К. О., Развитие научно-теоретических взглядов в исследовании сложных слов в кыргызском языкознании., Вестник науки и образования №5 (17), 2016. (Электронный ресурс).
ج) روسی
  1. Арендс А.К., Краткий синтаксис современного персидского литературного языка. М.-Л., 1941.
  2. Батманов А. И., Источники формирования тюркских языков Средней Азии и Южной Сибири. Фрунзе, Илим, 1966.
  3. Восточное языкознание. М.: Восточная литература., 2003.
  4. Овчинникова И. К. и др., Русско – персидский словарь. Мешхед, Джаведане херад, 2003.
  5. Пейсиков Л.С., Вопросы синтаксиса персидского языка. М., 1959.
  6. Пейсиков Л.С., Лексикология современного персидского языка. М., 1975.
  7. Рубинчик Ю.А., Основы фразеологии персидского языка. М., 1981.
  8. Рубинчик Ю.А., Грамматика современного персидского литературного языка. М., 2001.
  9. Рубинчик Ю.А. И др., Персидско - русский словарь. Тегеран, Перска, 2012.
  10. Сейитхалилова Ф.Д., Свободные копулятивные сочетания в произведении Садека Хедаята «Слепая сова»., Ученые записки Таврического национального Университета им. Вернадского. Серия «Филология. Социальные коммуникации». Том 26 (65)., №1, ч.1, 2013, с 419-123.
  11. Талыбова С.Э. Копулятивные словосочетания в персидском языке., Канд. дис. М., 2002.
  12. Талыбова С.Э. Свободные копулятивные словосочетания в современном персидском языке., с 282-289, Восточное языкознание., М., 2003.
د) انگلیسی
  1. Javad Hayatdavoudi, A Contrastive Investigation of English and Persian Compounds: Implication for EFL Instruction, Higher Education of Social Science, Vol. 1, No. 1, 2011, pp. 53-57, http://cscanada.net/index.php/hess/ article/view/j.hess.1927024020110101.050
مطالعات انتقادی ادبیات

دوره 2، شماره 7
زمستان 1396
صفحه 85-100

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار